Soms is een boek precies op de juiste tijd en de juiste plaats omdat het verhaal wat er in staat deze tijd en deze plaats beschrijft en met praktische oplossingen komt. Ik heb het hier over het dit jaar verschenen boek ‘Openbaar Groen’ van Peter Bulsing, een natuurliefhebber met bijzondere interesse voor het samenspel tussen flora en fauna. ‘De mens is de vijand van zichzelf’, staat op zijn Facebook profiel. Als dit slaat op het huidige groenbeheer heeft hij helemaal gelijk. Wat mij bevalt aan het boek is dat het getuigt van een goede kennis over hoe het groenbeheer nu in elkaar steekt en wat er nodig is voor ecosystemen om te floreren. Daarnaast is Peter onafhankelijk en zijn belang is mijns inziens slechts het redden van de natuur waar hij zo van houdt.
De natuur redden dat willen meer mensen maar om dat te kunnen moet je je wel verdiepen in hoe de natuur werkt en wat er nodig is. Daar ontbreekt het nogal eens aan en met goede bedoelingen alleen doen mensen, zowel amateurs als professionals, vaak dingen die juist contraproductief zijn. Nu is er dus voor al deze goedwillende natuurredders dit boek. Het is helder en voor iedereen begrijpelijk geschreven. Als je het gelezen hebt ga je geheid andere dingen doen dan je nu doet. Bloemen zaaien voor bijen, grasland verarmen richting bloemrijk hooiland, geveltuintjes inplanten met plantjes uit het tuincentrum, allemaal dingen die beter bekeken wellicht net even anders moeten. Volgens Peter horen flora en fauna bij elkaar en kunnen niet zonder elkaar. Er zijn enorm veel kleine beestjes, de ongewervelden, en deze staan aan de basis van alle ecosystemen. Insecten vormen hier maar een klein onderdeel van waarvan bijen en vlinders de meest tot de verbeelding spreken maar alle beestjes zijn belangrijk. We richten ons veel te veel op de flora, de planten, en ons maai, schoffel en klepel beleid vernietigd keer op keer de levenscycli van de noodzakelijke dierlijke schakel in ecosystemen. Daarnaast zijn we geobsedeerd door wensnatuur en overdreven bezorgd over de invasieve exoten. Alsof de natuur hier zelf geen strategie voor heeft.
Peter legt de vinger op de zere plek en dat doet hij in gewone mensentaal. Hij geeft begrijpelijke adviezen die vandaag nog kunnen worden geïmpliceerd. Dat is wat mij betreft belangrijker dan het zoveelste fantastische onderzoek dat aantoont dat de teunisbloem een hommel kan horen vliegen en dan extra nectar aanmaakt. Prachtig natuurlijk maar er zijn zoveel fantastische interacties tussen planten en beestjes. Het is belangrijker dit samenspel door ander beheer te laten groeien en bloeien. Peter noemt het huidige groenbeheer ecocidaal en ik kan hem hier helemaal gelijk in geven. Gemeenten zouden zich achter de oren moeten krabben als ze extra groen aanleggen zonder het onderhoud te veranderen want daar draait het om bij gezonde natuur; voldoende rust en ruimte om door de flora en fauna alle verbonden levenscycli goed te kunnen doorlopen zonder periodieke massaextincties. De natuur ontwerpt dit samenspel. Wij kunnen dat niet ontwerpen en met het huidige beheer dat werkt vanuit een beeldbestek sloop je periodiek alle fijnmazige levenscycli van zowel plant als dier. Het ziet er wellicht fraai uit als je van net en strak houdt maar het sloopt de natuur gestaag en dat kan en moet anders.
Peter beschrijft een aantal maatregelen die direct te implementeren zijn door gemeenten en uitvoerders waarbij de ongewervelden niet lijdend maar leidend zijn. Hun aantallen nemen momenteel nog steeds af en dat is alarmerend ook voor ons. Immers als ecosystemen instorten gaat onze leefomgeving en voedselvoorziening ook instorten. Dus goedbedoelende natuurherstellers lees dit boek en zorg dat in ieder geval uw acties de natuur echt helpen. Een berm of tuin met zoemende insecten is veel mooier dan een strak gazon met exoten waar geen beestjes te zien zijn.