‘De natuur haar werk laten doen.’ Ik zeg het keer op keer. Wat bedoel ik er precies mee? Wij zijn natuur en naast onze objectieve kennis zijn wij met ons lichaam en onze waarneming verbonden met de natuur waaruit wij evolutionair voorkomen. Ons DNA bepaalt in luttele seconden of iemand partnerwaardig is. Tenminste dat zeggen onderzoekers via geur en andere ‘signalen’. Dit staat ver van ons moderne leven maar wij zijn wel degelijk oerwezens en resultaat van miljarden jaren evolutie. Wij zijn sterrenstof. Ik ben niet de enige die dit vindt. Volksstammen zoeken hun heil in het spirituele en de verbondenheid met de natuur. Diep in ons leeft het, maar een heleboel mensen lopen er niet mee te koop. Voor je het weet wordt je als gek weggezet.
Wijsheid is de tegenpool van verstand en redelijkheid. Om te beginnen zouden we kunnen toegeven dat er meer is dat wij niet begrijpen dan wat wij wel begrijpen en dat er zaken zijn die wij nooit zullen begrijpen. Zekerheid is een illusie. Er zijn volop impulsen die ons lichaam waarneemt die wij ons niet bewust zijn maar die wel degelijk ons gedrag bepalen. Psychologisch onderzoek toont dit keer op keer aan. Ons onderbewuste of onbewuste is niet van ons maar een connectie met de wereld en het leven. Wie of wat is de totale mens?
Het spreekt voor zich dat ik hier geen antwoord op kan geven en degene die dit wel doet wantrouw ik per direct. De natuur geeft antwoorden die wij niet kunnen bevatten maar wel aanvoelen en er intuïtief op reageren. De natuur bouwt ecosystemen, sociale systemen, bouwt ons bewustzijn. In onze zelfoverschatting en rationalisme zijn we de natuur inclusief onszelf als bouwpakket gaan zien. Het vertrouwen dat dat goed kan gaan is absurd. De natuur trekt haar eigen plan. Is het niet beter dat te volgen en daar ons voordeel mee te doen.
Visioenen met of zonder geestverruimende middelen; de oude wereld is erop gebouwd. Tegenwoordig heet het psychose en drugs en we doen er alles aan het uit te bannen, te genezen. We hebben een objectieve ziekmakende kliniek gecreëerd waarin we genezing zoeken. Die genezing is nooit totaal er blijft altijd restlijden. Geen wonder dat heel wat mensen hun heil elders zoeken en vluchten in spiritualiteit een wereld met her en der een ‘wijs mens’ en vergeven van de charlatans. Maar wel een wereld waar de totale mens wordt gevierd en gemanipuleerd; het valt toch niet te bewijzen.
De drugswereld, de medicijnwereld beiden draaien om geld verdienen. We zoeken verlichting, verzachting, ontsnapping aan ons lijden. De meeste wetenschappers willen ‘het ultieme medicijn’ vinden voor een ziekte. De nieuwe steen der wijzen. Wat is dat voor dwaasheid? We hebben hier te maken met de wet van behoud van ellende. Lijden hoort bij het leven en hoe ermee om te gaan is de vraag? Wegdrukken of ervan leren? Welk lijden willen wij accepteren of hebben wij maar te accepteren? Hoe doet de natuur het?
Die integreert het. Zieke dieren worden vaak het eerst gepakt door roofdieren. Zieke bomen geven leven aan parasieten en een hele reeks profiterende ongewervelden en vogels eten hun buikjes rond. Bacteriën, virussen en schimmels veroorzaken ziekten en het is een voortdurende strijd met de afweersystemen van dieren en planten met ontwikkeling tot gevolg. Wij proberen deze strijd te ontwijken en te voorkomen waardoor we zwakker worden en de lange termijn verliezen. Is dat wijsheid? Ons immuunsysteem is zo sterk geworden door alle generaties voor ons die hebben geleden. Indachtig de wet van behoud van ellende, het lijden dat we nu hebben in het rijkere deel met een gezondheidszorg die weliswaar ons lijden verlicht maar ons niet sterker maar zwakker maakt. Wat voor soort mensen willen we worden? Kasplantjes?
Mensen zoeken oplossingen in het ‘grote’ maar de oplossing zit verstopt in het ‘kleine’. De natuur laat ons dit keer op keer zien maar we zien het niet; gefixeerd als wij zijn op het grote meeslepende allesomvattende. Kijk naar een zaadje, hoe klein dat is maar er kan een enorme grote boom uitgroeien. Stadsgeneeskunde is zo’n klein zaadje waar een enorme grote allesomvattende oplossing kan groeien als we het planten en de natuur het werk laten doen. Ik ga het uitleggen want dit is metaforisch de diepte in om fris aan een nieuw oppervlak te verschijnen.
Het kleinst deelbare in een ecosysteem is een gebeurtenis, geen individu. Vanuit deze gedachte is alles een verbonden gebeurtenis en zijn wij mensen dat natuurlijk ook. Een samenhangend geheel. Gebeurtenissen in ons lichaam verbonden met gebeurtenissen buiten ons lichaam. Wat is een individu anders dan een verdedigingsmechanisme dat wil overleven in een zee van gebeurtenissen en daar dus vat op krijgen. Het is de illusie van vrije wil en verantwoordelijkheid. Niemand is schuldig iedereen speelt haar rol. In deze holistische beschouwing zijn de slechteriken ook onderdeel van het geheel en de natuur net als Judas in de bijbel spelen ze een essentiële rol ze zorgen voor escalatie en ruimen zaken op zodat er ruimte en kansen ontstaat voor de evolutie. Wij mensen zijn geen eindstation. Mensen doen er wellicht alles aan hun rol goed te praten of zijn simpelweg cynisch; na mij de zondvloed. Denkende dat ze dat zelf denken.
Dit is de complexiteit van de natuur en het leven. Wat er gaat gebeuren kunnen we niet voorspellen. De natuur heeft zo haar wegen die we moeten bewandelen of we dat willen of niet. Natuurbeschermers en vernietigers horen onlosmakelijk bij elkaar. De natuur is weerbaar en past zich sowieso aan. Er sterven soorten uit en er komen nieuwe soorten bij. Het leven op aarde vernietigen is voor ons mensen onmogelijk. Onszelf vernietigen wie weet.
Terug naar Stadsgeneeskunde en de hoop. We kunnen de natuur en dus ook onze natuur ons lichaam het werk laten doen op een slimme wijze; als een overlevingsstrategie. Dat is wat soorten doen zich slim aanpassen aan de situatie. Dat kan vrij simpel. Hiervoor dienen we ruimte te scheppen en de natuur te zien als leer- en heelmeester. Een gemeenschappelijk doel waar niemand tegen kan zijn en een methode die niet kan mislukken. De publieke ruimte is onze gemeenschappelijke tuin; onze stedelijke habitat. We laten de natuur haar stille en kleine werk doen tussen mensen en tussen planten en dieren in een paradijselijke mix. Halleluja zou ik zeggen.
Dit is klein beginnen en groot eindigen en dit is een zaadje dat zeer kiemkrachtig is als de gemeente dit in beleid verankerd. Dan gaat het helemaal vanzelf en kost niets extra. Er zijn kansen zat voor wie het wil zien.
Het lijden aan de vernietiging van de natuur hebben we maar te accepteren en we kunnen er hooguit tegen protesteren. De politiek is aan zet en de democratie staat zwaar onder druk. Maar het lijden in onze directe leefomgeving hoeven we niet te accepteren. Daar kunnen we direct wat aan doen.
